Vẫn canh cánh nỗi lo

Rạng sáng qua, lần thứ 3 từ đầu mùa và là lần thứ 2 trong vòng 10 ngày, chỉ trong chốc lát buổi sáng, trời mưa to làm nhiều tuyến đường ở Hà Nội ngập lụt nặng, nhiều người phải mất cả buổi sáng không tìm được đường đến công sở.

Cho dù có sự vào cuộc quyết liệt của nhiều ngành chức năng, đặc biệt là ngành thoát nước, nhưng thực tế vẫn hiển hiện rõ mối lo với người dân khi mùa mưa mới bắt đầu.

Thực tế, từ sau trận mưa lịch sử tháng 11-2008 đến nay, Hà Nội đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm từng bước khắc phục những bất cập cho hệ thống thoát nước, nhưng hệ thống này vẫn chưa thể phát huy hiệu quả. Hơn thế, s ự manh mún, thiếu đồng bộ trong quy hoạch đang được coi là thủ phạm chính gây ra tình trạng khó tiêu thoát nước của Hà Nội. Đặc biệt đáng phê phán là sự thiếu ý thức trong các hoạt động xây dựng ở nội đô. Trong khi ngành chức n ăng ra sức khắc phục, thì vẫn còn quá nhiều thành phần khác vô tình, hoặc làm liều, mà hệ quả là năng lực tiêu thoát nước nội đô ngày càng bị hạn chế. Hiện tại, khu vực nội thành cũ, do hệ thống tiêu nước chưa được cải tạo đồng bộ. Nhiều công trình hạ tầng như nút giao thông Kim Liên, cống hóa các mương Hào Nam – Yên Lãng, Liễu Giai – Ngọc Hà… đang thi công, ảnh hưởng đến năng lực tiêu thoát nước và đây cũng chính là những điểm gây ùn tắc giao thông nghiêm trọng nhất mỗi khi trời mưa.

Tình trạng úng ngập kéo dài ở thành phố ngày càng có xu hướng trầm trọng hơn khi tốc độ san lấp ao, hồ khai thác mặt bằng nhanh hơn nhiều lần nâng cấp hệ thống tiêu thoát. Đã có quá nhiều công trình, dự án chồng chất lên nhau nhưng lại thiếu sự gắn kết quy hoạch. Biết bao công trình đang triển khai, cứ như thể mạnh ai nấy làm, rất ít nhà đầu tư hoặc đơn vị thi công quan tâm đến việc của ngành thoát nước. Rất nhiều nơi vỉa hè cứ đào lên, lấp xuống liên tục, song đường cống chỉ được xử lý sơ sài, thi công hoàn tất thì bùn đất cũng lấp quá nửa cống… Thật nghịch lý, trời cứ mưa là đường ngập, trong khi đó hằng ngày các công trường vẫn đổ đất, đổ cát lấp cống, lấp mương. Không khó để điểm mặt, chỉ tên từng đơn vị, từng địa chỉ vi phạm, nhưng chẳng có ai bị xử lý thích đáng. Thế là tắc vẫn hoàn tắc. Chỉ khổ ngành thoát nước, mỗi khi mưa lại phải tất tả, vật lộn với dòng nước, sử dụng từng chiếc máy bơm nhỏ chống đỡ. Họ thật nhỏ nhoi.

Có thể thấy, với cách đối phó ngập nước từ ngọn của Hà Nội (và cả TP Hồ Chí Minh) bây giờ, có lẽ không ai dám bảo đảm sẽ hết ngập. Thật khó tránh khỏi úng ngập khi điều kiện đầu tư cho hạ tầng còn nhiều khó khăn, nhưng có thể thấy cách giải quyết vấn đề nan giải này của hai đô thị lớn còn để lại không ít lo ngại. Thực tế là nếu các công trình (cả dân sinh và công cộng) được thi công gọn gàng, sạch sẽ thì hệ thống thoát nước của thành phố cũng sẽ không quá đuối sức mỗi lúc mưa to như hiện tại. Đã đến lúc thành phố phải quyết liệt xử lý những hành vi xâm hại đến hệ thống thoát nước đô thị, thậm chí có thể phải đưa ra truy tố trước pháp luật những đối tượng làm bừa, làm ẩu gây thiệt hại lớn. Điều này có thể không phải chìa khóa giải quyết triệt để năng lực thoát nước thành phố, nhưng chắc chắn sẽ góp phần làm hạn chế hậu quả do mưa lớn. Người dân sẽ vơi đi nỗi lo canh cánh.

Nếu không hành động kịp thời, quyết liệt và hiệu quả, Thủ đô sắp ngàn năm tuổi sẽ không thể thoát úng ngập mỗi khi có mưa lớn.

Nữ Quỳnh

Vẫn canh cánh nỗi lo