Phương thức sản xuất báo chí hội tụ

Những nguyên tắc biên tập nội dung, trình tự làm báo và hệ thống kỹ thuật cần thiết cho cơ quan báo chí để có thể khai thác nội dung trên nhiều loại hình báo chí để đến được với nhiều bạn đọc hơn (tăng khán giả) và tạo ra chuỗi doanh thu mới (tài chính bền vững).

Kệ sách và tư liệu tham khảo xen kẽ giữa các bàn làm việc.

Truyền thông hội tụ phong cách Caucasus

Lưu ý: mô hình này đã được chia sẻ với các nhà quản lý truyền thông tại Tbilisi, Gru ia trong khóa tập huấn về chiến lược phát triển báo chí từ ngày 12 đến 14 tháng 7 năm 2010, và đã được điều chỉnh để đáp

ứng nhu cầu đầu ra cụ thể của hàng chục cơ quan báo chí ở Gru ia.

Yêu cầu đầu tiên là một tòa soạn báo hội tụ, đa phương tiện, xây dựng xung quanh một bàn siêu biên tập trung tâm và vận hành như là một nhà máy sản xuất nội dung.

Tòa soạn đó sẽ cung cấp một nguồn thông tin, những sự thật đã được kiểm chứng, cho nhiều độc giả có thể sẽ truy cập thông tin trên nhiều nền tảng thiết bị khác nhau.

Tài liệu này sẽ được tạo ra bởi một quy trình sản xuất đa kỹ năng sử dụng các công cụ biên soạn tài liệu đa nền tảng thiết bị.

Truyền thông hội tụ là một điều kiện tiên quyết cơ bản trong cơ quan báo chí đa phương tiện. Nó cung cấp cho một gói thông tin nhất quán về mặt nội dung cho bất cứ thiết bị đầu cuối nào được sử dụng để tiếp nhận thông tin đó.

Báo in, báo phát thanh truyền hình, báo điện tử hay báo chí trên các thiết bị di động cần phải quảng bá lẫn nhau. Mỗi loại hình báo chí phải tăng thêm giá trị cụ thể liên quan đến nền tảng thiết bị nhất định.

Một điều rất quan trọng nữa là cần tận dụng các công cụ mạng xã hội để nghiên cứu, thu thập tin tức, sản xuất và phổ biến tin tức – xem các mô hình mạng xã hội để biết thêm.

Thiết lập bàn siêu biên tập trong tòa soạn

Truyền thông hội tụ là vấn đề liên quan đến chiến lược phát triển nội dung báo chí chứ không đơn thuần chỉ là vấn đề về không gian, nguồn lực, công nghệ hay thời gian – đây là những cái cớ thường được vin vào để bào chữa cho việc trì hoãn và chống đối việc triển khai phát triển truyền thông hội tụ.

Truyền thông hội tụ không phải là thứ có-cho-đẹp như những người làm báo in, TV hay báo chí tương tác thường nghĩ; truyền thông hội tụ chính là yếu tố không thể thiếu, có chức năng hữu hiệu trong các tòa soạn báo hiện đại.

Truyền thông hội tụ không cần phải tốn kém, có rất nhiều công cụ mã nguồn mở có sẵn để giúp các cơ quan báo chí triển khai áp dụng truyền thông hội tụ mà không cần bỏ ra chi phí cao.

Trong thời gian làm công việc tư vấn phát triển truyền thông, tôi đã giúp nhiều cơ quan báo in và báo phát thanh truyền hình xây dựng in và tổ chức tin tức phát sóng xây dựng phòng tin hội tụ dựa trên một hệ thống trung tâm trong superdesk Serbia, Croatia, Guatemala, Việt Nam, Malaysia, Syria, Indonesia, Armenia, Trung Đông, và Anh.

Một số tòa soạn trong số đó có chỉ có vài nhân viên làm việc trong những phòng có kích thước nhỏ bằng phòng khách, những tòa soạn khác có phòng làm tin rộng, phục vụ cho nhiều mục đích và có sức chứa

hàng trăm nhân viên.

Cho dù quy mô và diện tích của tòa soạn có thế nào chăng nữa, vấn đề cốt lõi ở đây là cần thích nghi với chiến lược được trình bày sau đây để làm việc tốt hơn và phục vụ bạn đọc tốt hơn.

Truyền thông hội tụ là vấn đề thuộc về chiến lược phát triển nội dung báo chí, không phải là vấn đề về diện tích, nguồn lực, công nghệ hay thời gian.

Những quy tắc cơ bản

* Tất cả các đặc tính tương tác phải là sản phẩm của hoạt động sản xuất thông tin hội tụ, không phải là sản phẩm đơn lẻ và riêng rẽ.

* Các trang web tin tức phải như một cửa sổ vào tòa soạn, phản ánh những quyết định về mặt nội dung do người giữ vị trí trung tâm quản lý nguồn tin đưa ra.

* Các trang web tin tức phải thêm giá trị cho tất cả các tin bài đã được đăng tải và phát sóng, bằng cách cung cấp những thông tin nền chuyên sâu.

* Cho phép công chúng tham gia đầy đủ và có thể trực tiếp thu thập tin tức cũng như truyền tải tin tức bằng cách nhúng các công cụ tương tác và mạng xã hội vào mỗi phần tin bài.

* Các loại hình báo chí phải quảng bá lẫn nhau bằng những lời kêu gọi đầy thuyết phục khiến bạn đọc tìm đến các loại hình báo chí khác, nhằm mang đến những giá trị gia tăng, làm cho tin bài trở nên phong phú và giúp công chúng thấu hiểu tin tức hơn.

* Không có tin bài nào được độc quyền đăng chỉ trên một loại hình báo chí, thay vào đó tin bài sẽ được khai thác và quảng bá chéo trên tất cả các loại thiết bị.

* giúp công chúng thấu hiểu tin tức hơn.

Lợi ích

* Tin tức rõ ràng và nhất quán trên tất cả các thiết bị và loại hình báo chí, do đó củng cố thương hiệu của cơ quan báo chí.

* Một đầu mối lập kế hoạch phát triển nội dung – nâng cao chất lượng nội dung

* Giản lược hóa quá trình thu thập thông tin – tăng tốc độ và hiệu quả

* Tránh sự trùng lặp và tiết kiệm nguồn lực – cắt giảm chi phí

* Có khả năng thích ứng với nhiều cơ hội kinh doanh mới từ các nguồn lực sẵn có – tạo ra doanh thu

* Thu thập được nhữn nguyên liệu thông tin mới mẻ nhất (bằng cách cho phép công chúng liên kết qua trang web) – tạo ra sự gắn bó giữa công chúng với tin tức và lòng trung thành của công chúng với cơ quan báo chí.

* Tin tức rõ ràng và nhất quán trên tất cả các thiết bị và loại hình báo chí, do đó củng cố thương hiệu của cơ quan báo chí.

Trình tự công việc

* Tất cả các biên tập viên cao cấp cần phải ngồi lại với nhau trong lúc điều hành sản xuất thông tin hội tụ.

* Nơi ngồi họp có thể là xung quanh một chiếc bàn đặt ở trung tâm phòng làm tin, hoặc trong một khu vực mọi người đều hít thở chung một bầu không khí đầy những tin tức nóng hổi và cùng nghe được những cú điện thoại báo tin mới nhất.

* Cách tốt nhất để thực hiện điều này là thiết lập một bàn siêu biên tập tin, với sự góp mặt của các biên tập viên báo ngày các loại hình báo điện tử, tivi và báo in cùng với biên tập viên kế hoạch (nếu nguồn lực cho

* phép) và biên tập viên đầu vào.

* Các biên tập viên biên tập cần phối hợp chặt chẽ với biên tập viên báo điện tử để đảm bảo các tin bài chuyên sâu về những vấn đề lớn, những bài điều tra, đều phải được hỗ trợ bởi những thông tin như hồ sơ,

* mốc thời gian, lý lịch nhân vật và có các hoạt động tương tác với công chúng, làm sao để mỗi mục tin lại quảng bá cho các mục tin khác và luôn luôn chỉ ra giá trị gia tăng của trang web.

* Các biên tập viên báo điện tử cần đảm bảo rằng mọi cơ hội do mạng xã hội mang lại đều phải được tận dụng tối đa để không chỉ đưa thông tin đến công chúng mà còn giúp cho người làm báo hiểu rõ nhu cầu và những mối quan tâm hàng đầu của công chúng.

* Mạng xã hội phải là trung tâm của những nỗ lực thu thập tin tức của tòa soạn.

* Một tập hợp các lựa chọn về nội dung và các đầu mối, một cuộc họp của các biên tập viên trung tâm, một thông điệp rõ ràng về mặt biên tập nội dung, một trình tự biên tập và một nhóm biên tập viên.

* Những điều cần thiết khi biên tập

* Xác định rõ những nội dung tin bài sẽ được thực hiện – là những tin bài chỉ có báo của bạn đăng tải mà không có báo nào khác có tin, hoặc cách bạn làm tin khác với cách những tờ báo khác làm.

* Đảm bảo tất cả phóng viên hiểu biết rõ về đối tượng mục tiêu của mỗi loại hình báo chí, đối tượng công chúng đó cần biết thông tin nào, họ sử dụng loại hình báo chí đó ra sao.

* Đào tạo liên tục cho các phóng viên, từ cấp phóng viên kỳ cựu đến những người mới được tuyển vào làm, để họ hiểu rõ hành vi sử dụng báo chí của công chúng đang thay đổi liên tục. Không nên cho rằng hành vi sử dụng báo chí vẫn không thay đổi – rất hiếm trường hợp hành vi tiêu thụ báo chí không đổi.

* Lập danh sách những chuyên mục đặc biệt và những vị trí sẽ đăng tải những bài chuyên sâu đòi hỏi báo điện tử cần đưa tin thêm để mang lại nhiều thông tin tổng hợp hơn về cùng vấn đề.

* Đặt ra các mức sản xuất nội dung dự kiến (số lượng tin bài một ngày và tần số cập nhật)

* Chuyển đổi những định mức này thành các số liệu tương ứng ví dụ cần bao nhiêu phóng viên, làm việc bao nhiêu giờ, cần đào tạo những kỹ năng gì (mọi phóng viên phải biết sử dụng tất cả những công cụ trong hệ thống tòa soạn và hệ thống quản lý nội dung trực tuyến để đăng phát tin bài trên mọi loại hình báo chí)

* Suy nghĩ lập kế hoạch đăng phát tin bài đa phương tiện theo yêu cầu, trên các phương diện như thiết kế, điều hướng, nguồn nhân lực, những kỳ vọng về mức độ cập nhật và số giờ phải bỏ ra để thực hiện)

* Đào tạo phóng viên biết cách viết tin bài sao cho chỉ cần sản xuất nội dung một lần nhưng có thể khai thác được trên nhiều phương tiện truyền thông.

* Yêu cầu kỹ thuật

* Nếu có thể hãy tìm tới các sản phẩm mã nguồn mở đã được thử nghiệm, kiểm chứng và chứng minh.

* Cài đặt một công cụ sản xuất tin bài trung tâm và một hệ thống quản lý nội dung dựa trên nền web.

* Cài đặt kỹ thuật giải mã đa phương tiện nhanh chóng, dễ sử dụng, có thể truyền đi âm thanh và hình ảnh đa tới các thiết bị xem tin đa phương tiện theo yêu cầu.

* Cài đặt một cơ sở dữ liệu trung tâm để lưu trữ và cung cấp nội dung

* Đảm bảo trang web có chức năng nhúng với các mạng xã hội cho phép người đọc lưu trữ, chia sẻ, tái sử dụng và bình luận – download Tweetdeck hay công cụ khác tương tự cho tất cả các máy tính

* Quyết định cơ cấu máy chủ, công suất, và khoảng trống cần thiết trên server

* Xây dựng hệ thống bảo mật mạnh mẽ được thiết kế để tránh tin tặc.

Các vấn đề thiết kế

* Thiết kế sao cho báo in, truyền hình và báo điện tử có cùng hình thức và mang lại cảm nhận giống nhau cho công chúng

* Thiết kế các mẫu trên trang web để đổ tin bài, chuyên mục, khu vực đăng phát tin bài sâu, khu vực đa phương tiện, và thiết kế các mẫu cho trang chính

* Thiết kế gắn thẻ để đảm bảo tin bài được truyền tải đến nhiều laọi hình báo chí và được khai thác trên tất cả các loại thiết bị

* Thiết kế một hợp phần tin mới nhận để có thể quản lý được từ bàn siêu biên tập trung tâm

* Thiết kế mẫu để báo tin qua điện thoại di động và gắn những mẫu này với bàn siêu biên tập, đẩm bảo rằng các đường link được cập nhật trên mạng xã hội như Twitter và Facebook, tất cả các tiêu đề của tin bài nên được đưa lên Twitter

* Thiết kế các mẫu tin bài đa phương tiện theo yêu cầu và thiết lập một kênh truyền hình trên trang web.

* Đảm bảo SEO (tối ưu hóa công cụ tìm kiếm) được xây dựng trong tất cả các yếu tố tin bài.

Vấn đề nguồn nhân lực

* Đảm bảo tất cả các nhân viên hiện cũ và nhân viên mới nhận ra họ đang làm việc như một phần của một đội đa kỹ năng trong sản xuất tin bài cho nhiều loại hình báo chí – bạn có thể cần phải xem xét hợp đồng hiện tại

* Đào tạo cho những người cần phải học các kỹ năng mới, nhưng làm cho khóa đào tạo này là để phát triển cho tổ chức chứ không phải để phục vụ sở thích cá nhân

* Đặt ra mục tiêu của công ty, đơn vị và của từng cá nhân để xác định mục tiêu của tòa soạn dưạ trên việc tận dụng truyền thông đa phương tiện

* Tạo một hệ thống đánh giá phản hồi 360 độ

* Đảm bảo tất cả các nhân viên được chuẩn bị để làm việc theo giờ giấc linh hoạt

* Cài đặt một hệ thống rota đảm bảo cho nhân viên được nghỉ ngơi đầy đủ và có thời gian quay vòng

* Thực hiện đánh giá môi trường làm việc dựa trên môi trường, điều kiện, trang thiết bị làm việc

* Đảm bảo thời gian nghỉ ngơi, không phải theo dõi màn hình

* Đối phó với những người xem mạng xã hội như là một trò trẻ con – giúp họ hiểu đó là trọng tâm của công việc

* Truyền thông hội tụ mang lại nhiều lợi ích hơn là chỉ tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả trong sản xuất tin bài. Nó cũng giúp mở rộng đối tượng độc giả và tạo ra nhiều nguồn thu thập tin mới và có giá trị. Nó chắc chắn sẽ mang tới lợi ích lớn cho tòa soạn báo và cho việc kinh doanh báo chí của bạn.

David Brewer

Tác giả David Brewer, là một nhà báo, nhà tư vấn chiến lược truyền thông , người sáng lập và điều hành trang web Mediahelpingmedia.

Dịch từ nguồn: http://www.mediahelpingmedia.org/training-resources/media-strategy/220-how-to-set-up-a-converged-news-operation

Phương thức sản xuất báo chí hội tụ